Монголын экспортын ердөө 9%-д л эерэг нөлөөтэй хэлэлцээр

Өнгөрсөн Пүрэв гарагт Евразийн эдийн засгийн комиссын худалдааны сайд Андрей Слепнев болон Эдийн засаг хөгжлийн сайд Л.Гантөмөр нар уулзаж Монгол Улс тус холбоонд нэгдэх асуудлыг эцэслэлээ.

🤫 Үзэглэх л үлдэж

Товчхондоо Монгол Улсын ЕАЭЗХ-той хийх түр чөлөөт худалдааны хэлэлцээр (ЧХХ)-т саад болж байсан асуудлуудыг нарийвчлан хэлэлцэж, эцэслэсэн байна. Улмаар ирэх өдрүүдэд бидний тус холбоотой ЧХХ хийх гэсэн 8 жилийн оролдлого албажих нь дээ.

🤔 Асуудал гээд байгаа нь: Өнгөрсөн 12-р сард дотоодын үйлдвэрлэгчид болон бизнес, МХАҮТ хамтран тус хэлэлцээрийн агуулга, бүтээгдэхүүний жагсаалт тодорхойгүй, яаруу, сандруу хэлэлцээр хийхийг эсэргүүцэж, ЗГ ч түр хойшлуулаад байсан. Энэ удаад хэлэлцээр байгуулахад тулгамдсан бүх асуудлыг шийдсэн гэх ч яг юуг нь засаж янзалсан нь тодорхойгүй л байна.

🅰️ Цуутай 375

Одоог болтол олон нийтийн хувьд тус хэлэлцээрт талууд 375 бараа бүтээгдэхүүний гаалийн тарифыг “0” болгоно гэснээс өөр мэдээлэлгүй байна. Юутай ч тус холбоотой түр чөлөөт худалдааны хэлэлцээр байгуулснаар Монголын экспортын ердөө 9%-д л эерэг нөлөөтэй ч импортыг 25%-30% өсгөх магадлалтай байгаа. Харж байгаачлан хэлэлцээрийн дараах жилүүдэд худалдааны алдагдал өсөж, төлбөрийн тэнцэл алдагдалтай гарах эрсдэл өндөр.

⬅️ Өнгөрсөн онд гадаад худалдааны эргэлт $25 тэрбумыг давж түүхэн дээд түвшинд хүрсэн. Нүүрсний экспорт сайн байсантай холбоотойгоор экспортын орлого $14 тэрбум болсон ч нөгөө талд импорт ч үлэмж нэмэгдэж $11 тэрбумд хүрчихсэн байгаа.

➡️ Энэ онд гол зогоолго болох нүүрсээ төлөвлөсөн үнээрээ гаргаж чадахгүй нь дээр өдөр ирэх тусам үнэ нь унасаар байгаа энэ үед импорт нэмэгдээд ирвэл бөөн л асуудал болох байх даа.

Эцэст нь… Одоо бидэнд нүүрснээс өөр улс оронд орлого оруулчихаар экспортын бүтээгдэхүүн хэрэгтэй байдаг. Уг нь ХАА-н дэвшилтэт орон болно гээд мах, ноолуур, газар тариалангийн чиглэлд өчнөөн хөтөлбөр хэрэгжүүлж, зээлийг баруун солгойгүй л цацсан, цаашид ч цацахаар байгаа. Хүнсний хувьсгал хөтөлбөрийн хүрээнд 2 жилд $1.2 тэрбумын зээлийг олгосон байх жишээний. Нэг л их хөнгөлөлттэй зээл ярьсан улс, үр шим хаана ч байгаа юм бүү мэд. Монгол импортлогч улсын статусаа сайхан цементэлж байна даа.