Монгол Улс 8 жилийн дотор $10.7 тэрбумыг нефтийн бүтээгдэхүүн импортлоход зарцуулжээ

Монгол Улс газрын тосны үйлдвэртэй болно гэснээс хойш 8 жил өнгөрчээ. Бухын доодхыг харж үнэг турж үхнэ гэгчээр дотоодоосоо шатахуун авахаа хүлээж байх хоорондоо хэдэн ₮ нь гадагшаа урссаар… Хэзээ ахиц гарах вэ?

💸 $10.7 тэрбум урсав

Энэ оны 9-р сарын байдлаар нийт импортын барааны 18.9%-ийг нефтийн бүтээгдэхүүн эзэлжээ. Том дүнгээр бол Монгол Улс 2016 оноос хойш нийт $10.7 тэрбумыг зөвхөн нефтийн бүтээгдэхүүн импортлоход зарцуулсан байна. Жилийн ДНБ-ийхээ ойролцоогоор 53.9%-тай тэнцэх дүнг сүүлийн 8 жилд нефтийн бүтээгдэхүүнд зарцуулсан гэсэн үг шүү дээ, базарваань.

🤔 Гол нь өсөөд байна: 2016 онд бид нийт $512.1 саяар нефтийн бүтээгдэхүүн авч байсан бол 2024 оны ердөө эхний 9 сард энэ тоо 3.2 дахин өссөн аж. Тэгэхээр газрын тосны үйлдвэрийн ашиглалтад орох хугацаа хойшлох тусам биднээс улам их валют урсаж гадагшилна.

🧐 Үйлдвэр нь хаа байна аа?

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн ээлжит хуралдаанаар Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн төслийн явцыг танилцуулж. 2016 онд ЗГ Энэтхэгийн Эксим банкнаас газрын тос боловсруулах үйлдвэр барих $1.2 тэрбумын зээл авсан бол үйлдвэрийн бүтээн байгуулалтыг 2019 оноос эхлүүлсэн. Уг бүтээн байгуулалт 4 багц ажил дууссаны дараа ашиглалтад орох ч одоогоор эхний багцын л ажил дуусаж, 2, 3 дахь нь хэрэгжилтийн шатандаа явж байгаа аж.

📃 Дахиад мөнгө хэрэгтэй: Харин сүүлийнхийг дуусгахад дахиад $431 саяын санхүүжилт хэрэгтэй гэнэ. Төлөвлөгөөгөөр бол уг үйлдвэр 2027 оны 8-р сард ашиглалтад орох юм. Санхүүжилт нь олдох ч юм уу, хугацаандаа ашиглалтад орох ч юм уу?

Уг нь бол, газрын тосны үйлдвэр ашиглалтад орсноор хэрэгцээнийхээ 70%-ийг дотоодоосоо хангаж, валютын гарах урсгал 20%, долларын ханш 18%-25% тус тус буурах тооцоолол гарсан. Гэхдээ одоо болтол бүтээн байгуулалт нь урагшгүй, валют маань импортын нефтийн бүтээгдэхүүнд урссаар байна даа.